Ý Nghĩa Của Câu "Tiên Trách Kỷ Hậu Trách Nhân" - Bài Học Để Phát Triển Bản Thân
Thông qua câu này, ông cha ta muốn nhắn nhủ con cháu rằng sự gặp khó khăn, vấp ngã hãy tự nhìn nhận lại vấn đề của bản thân trước khi đánh giá, đổ lỗi cho người khác. Việc nhìn lại bản thân mỗi khi khó khăn, vấp gã sẽ là cơ hội để bạn thấy được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân.
Anne
Nếu như bạn thường xuyên theo dõi mạng xã hội, chắc hẳn bạn cũng sẽ thường thấy giới trẻ hay đùa nhau về câu :"Nếu có thể đổi lỗi thì hãy đổ lỗi cho người khác, tại sao phải nhận lỗi về mình". Đương nhiên đây chỉ là một câu đùa hài hước và đối với những trường hợp thực tế, chắc chắn việc nương theo câu đùa này để xử lý tình huống có thể khiến bạn trở nên khó xử. Do đó, kim chỉ nam mà bạn có thể đi theo là "tiên trách kỷ hậu trách nhân". Vậy ý nghĩa của câu nói đó là gì? Tại sao cần phải làm như vậy? Hãy cùng Đúng Người Đúng Việc tìm hiểu nhé!
- "Tiên trách kỷ, hậu trách nhân" là gì?
"Tiên trách kỷ hậu trách nhân" là khi đối mặt với khó khăn hay trở ngại, thay vì chỉ trách móc người khác, chúng ta cần tự nhìn lại bản thân và chấp nhận trách nhiệm cho tình hình đó.
- Tại sao chúng ta phải nhìn lại mình?
Khái niệm "trách kỷ" nhấn mạnh việc tự phê phán và tự nhận thức về những sai lầm và hạn chế của chính bản thân, nhằm mục đích cải thiện. Điều này góp phần vào sự phát triển về mặt tư duy, nhân cách và đạo đức. Bằng cách nhìn nhận mình là nguyên nhân chính của thất bại hoặc thành công, chúng ta trở nên tự chủ hơn trong việc đối diện với khó khăn và nâng cao giá trị bản thân, từ đó nhận được sự tôn trọng, tin tưởng và ngưỡng mộ từ người khác.
Khi chúng ta chịu trách nhiệm cho những sai lầm của mình, chúng ta có cơ hội học hỏi và tránh mắc phải các sai lầm tương tự trong tương lai. Điều này giúp chúng ta trưởng thành và phát triển về mặt tư duy, nhân cách, kỹ năng và đạo đức.
Tiến sĩ Tâm lý học Menis Yousry đã chỉ ra rằng việc đổ lỗi cho người khác không bao giờ dẫn đến thành công vì người đó không học được từ kinh nghiệm thất bại của mình. Việc chấp nhận trách nhiệm giúp chúng ta phát triển và học hỏi từ những sai lầm của mình.
Người thành công luôn tự nhận lỗi và học từ những thất bại của mình thay vì đổ lỗi cho người khác. Họ coi đó là cơ hội để học hỏi và phát triển, điều này là yếu tố quan trọng đưa họ đến thành công.
- Cách thực hành “tiên trách kỷ” để ngừng đổ lỗi cho người khác
- Thay đổi tư duy: Việc thay đổi tư duy và cách suy nghĩ không phải là điều dễ dàng, bởi ai cũng là nạn nhân trong câu chuyện của mình. Do đó, để có thể thực sự tiến bộ cũng như đánh giá một cách khách quan những hành động của bản thân, bạn cần phải thành thật với chính mình, thay đổi tư duy và góc nhìn, thừa nhận những sai sót của bản thân thay vì tìm cách lấp liếm nó.
- Thay đổi ngôn từ: Việc sử dụng từ ngữ cũng phản ánh tư duy và hành vi của bạn. Thay vì trách móc rằng: "Hôm nay hàng xóm ồn ào quá, làm tôi không thể tập trung vào công việc", bạn có thể thay đổi thành "Hôm nay hàng xóm tổ chức buổi tiệc vui vẻ, không khí cũng sôi động quá. Không phải ở đâu cũng có hàng xóm vui vẻ như vậy, tôi sẽ chờ đợi buổi tiệc kết thúc để tiếp tục công việc của mình". Thay vì đổ lỗi cho hoàn cảnh bên ngoài, hãy tự ý thức điều chỉnh suy nghĩ của mình để tạo ra một cách tiếp cận tích cực và chuyển từ thái độ chủ động hơn là bị động.
- Thay đổi hành động: Sau khi đã thay đổi tư duy, ngôn từ, việc tiếp theo mà chúng ta cần làm đó là thay đổi hành động, thay vì nghĩ rồi để đó. Hãy chú trọng vào việc tự đánh giá bản thân thay vì chỉ trách móc người khác. Dành thời gian để nhìn nhận những điểm yếu của mình và nỗ lực khắc phục và cải thiện chúng. Bạn cũng có thể tham khảo các góc nhìn của những người xung quanh về cách bạn xử lý vấn đề để có góc nhìn đa chiều hơn, nhận ra những cái hay, cái tốt cũng như những điểm cần khắc phục của mình.
- Có phải lúc nào chúng ta cũng trách bản thân?
Đương nhiên là không hẳn. "Trách" ở đây là xem xét lại, nhìn nhận lại để rút ra bài học, giúp chúng ta tiến bộ hơn, chứ không phải là lúc nào chúng ta cũng chê trách mình, điều gì cũng ôm đồm và nhận tất cả lỗi về mình. Nếu bạn quá tập trung vào lỗi lầm của mình, bạn cũng có thể bị những đối tượng xấu lợi dụng điểm này để "thao túng tâm lý", cho rằng bạn luôn là người sai, là người phải chịu trách nhiệm cho mọi việc và điều này là không nên.
Vậy, để có thể "tiên trách kỷ" một cách tốt hơn, bạn nên tham khảo ý kiến của những người xung quanh để có thêm góc nhìn đa chiều, cũng như nhìn nhận thêm những điểm tốt, điểm tích cực của mình để có thể có động lực học hỏi hơn, thay vì chỉ tập trung chê trách mình.
Trên đây là ý nghĩa cũng như cách áp dụng của câu "Tiên trách kỷ hậu trách nhân" mà Đúng Người Đúng Việc mong muốn gửi tới bạn. Hy vọng bạn đã có những tham khảo hữu ích để có thể tiếp tục học tập và phát triển bản thân. Hãy tiếp tục tìm kiếm những nguồn thông tin giá trị tại Blog của Đúng Người Đúng Việc bạn nhé!
Đúng Người Đúng Việc - Cộng đồng tìm việc miễn phí